
دكتر مصطفی نديم
دانشیار بازنشسته گروه تاریخ دانشگاه شیراز
تحصیلات:
1382: دکتری تاریخ ایران (گرایش ایران باستان)، دانشگاه شهید بهشتی
1369: کارشناسی ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه شیراز.
1366: کارشناسی تاریخ، دانشگاه شیراز.
آثار منتشرشده:
- مقالهها
1371: «مقايسه متن پهلوي گزارش شترنگ و وينردشير با داستان شطرنج در شاهنامه فردوسي» ارائه شده در دومين كنفرانس زبانشناسي نظري و كاربردي، فروردين. تهران: دانشگاه علامه طباطبايي. چاپ در مجموعه مقالات دومين كنفرانس زبانشناسي نظري و كاربردي.
1373: «بازتاب شهادت رئيسعلي دلواري در شيراز». به مناسبت كنگره بزرگداشت رئيسعلي دلواري بوشهر، ارديبهشت 1373، چاپ در ويژهنامه خبر كنگره.
1373: «بررسي سير تاريخي ترجمه در ايران باستان» ارائه در دومين كنفرانس بررسي مسائل ترجمه مهر. تبريز: دانشگاه تبريز، چاپ در مجموعه مقالات دومين كنفرانس بررسي مسائل ترجمه- تبريز: دانشگاه تبريز.
1375: «زندگينامه و مبارزات سيد عبدالحسين لاري» فصلنامه فرهنگ فارس. شماره 9 و 10 بهار.
1375: «ويژگيهاي سفرنامه مرآت الممالك» فصلنامه فرهنگ فارس. شماره 9 و 10 بهار.
1375: «اعمال پهلواني گرشاسب در متون كهن پارسي بر پايه متون پهلوي» روايت پهلوي «ارائه شده (سخنراني) در نخستين گردهمايي زبان، كتيبه و متون كهن، اسفند 1370، شيراز: ميراث فرهنگي كشور، چاپ در مجموعه مقالات «زبان، كتيبه و متون كهن» سازمان ميراث فرهنگي كشور، تهران.
«نقش فرهنگ كنايهاي ضربالمثلهاي شيرازي در ستيزهاي فردي و گروهي در شيراز» فصلنامه فرهنگ فارس. شماره 11 و 12، پاييز.
1375: «ابن نديم و دانشنامه الفهرست» ويژه هفته كتاب. پيام كتابدار. اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي فارس، شيراز.
1376: «شخصيت سام در سامنامه خواجوي كرماني و پيشينه اساطيري آن». مجله نامه پارسي. شماره دوم شوراي گسترش زبان فارسي، تهران.
1376: «بررسي و تحليل چند تصنيف شيرازي» فصلنامه فرهنگ فارس. شماره 13 و 14، بهار.
«نقد و بررسي كتاب كيانيان». مجله كتاب ماه. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، تهران: شماره 12، مهر.
1378: «نقد و بررسي كتاب دينهاي ايران باستان» مجله كتاب ماه. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي فارس، شماره 19، ارديبهشت.
- «اسكندر ذوالقرنين نيست» مجله فارس شناخت. سال اول، شماره اول، بهار.
1378: «سامانيان احياگر ادب حماسي در ايران پس از اسلام» مجموعه مقالات كنگره بينالمللي سامانيان» وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، تهران.
1378: «نقد و بررسي كتاب ايران باستان» مجله كتاب ماه. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، شماره 24 مهر.
1379: «پيدايش خط ميخي فارسي باستان و نظرات مختلف در مورد آن.» مجله رشد. تاريخ وزارت آموزش و پرورش، سال اول، شماره دوم.
1379: «نگاهي كوتاه به تاريخ ايران باستان در كتاب تاريخ مردم ايران» مجله كتاب ماه. شماره 34، شهريور.
1379: «نقش حيوانات در ضربالمثلهاي شيرازي با تكيه بر جامعهشناسي زبان، ارائه شده در چهارمين كنفرانس بينالمللي زبانشناسي كاربردي و نظري، چاپ در مجموعه مقالات كنفرانس.دانشگاه علامه طباطبايي. تهران.
1380: «آيين و هنر.مجموعه مقالات شبهاي ايران». ويژه آيينهاي نمايشي و موسيقي فولكلوريك. شيراز.
1380: «ويژگيهاي سبك حماسي در قرن هشتم هجري». ارائه شده در هفتمين همايش ساليانه — مسائل زبان و ادب فارسي، چاپ در مجموعه مقالات همايش.دانشگاه هرمزگان.
1381: «تأثير شاهنامه فردوسي در اشعار فايز دشتستاني». ارائه شده در كنگره بزرگداشت فايز دشتستاني، چاپ در مجموعه مقالات كنگره.بنياد ايران شناسي شعبه بوشهر. تهران.
1382: «نقد و بررسي فارسنامه ابن بلخي به عنوان منبعي در جغرافياي تاريخي». مجله كتاب ماه.
1383: ««معرفي و بررسي بخش تاريخ روايي ايران در تاريخ ايران پژوهش دانشگاه كمبريج». مجله كتاب ماه. شماره85.آبان.
1383: «شعر بازاري در قرن نهم با رويكردي به جامعه شناسي تاريخي و ادبي». مجموعه مقالات هم انديشي زبان وادبيات فارسي در سده نهم.دانشگاه هرمزگان.
1384: «ياد و نام هرمز در شهر ونيز». پژوهشنامه خليج فارس. ضميمه كتاب ماه.شماره86-87.،خرداد.
1384: «تاريخ و كارآفريني». ارم، نشريه خبري دانشگاه شيراز، ويژه نامه مركز كارآفريني دانشگاه شيراز.پاييز.
1384: «برخورد عثمانيها با پرتغاليها در خليج فارس در دوره صفويه با توجه به سفرنامه». مرآتالممالك.مجله تخصصي گروه تاريخ ضميمه مجله دانشكده ادبيات و علوم انساني.شماره پنجم/ سال چهارم/1382.چاپ شده در اسفند.
1387: «بنيادهاي جغرافيايي شكلگيري حماسههاي ايراني در ماوراالنهر». مجموعه مقالات ايران و مطالعات منطقه اي: آسياي مركزي.چاپ اول. انتشارات موسسه تحقيقات و توسعه علوم انساني.تهران.صص278-269.
1386: «نظام نامگذاري غير رسمي در ميان جزيره نشينان قشم». نامه انسانشناسي. سال چهارم. شماره7 ،بهار و تابستان1384 چاپ شده در تابستان.
1390: «نقش و بررسي آنفولانزا در تغيير روند پيروزي مبارزان جنوب با استعمار انگليس در جنگ جهاني اول». مجموعه مقالات همايش بين المللي فارس در جنگ جهاني اول. ج2. بنياد فارس شناسي. شيراز.
1390: «كاركردهاي اجتماعي مسجد نو شيراز از عهد مظفري تا پايان جنگ جهاني اول در ايران». مجموعه مقالات همايش بين المللي فارس در جنگ جهاني اول. ج2. بنياد فارس شناسي. شيراز.
1390: «يادگار زريران تبلور ادب رهايي در ادبيات پيش از اسلام». مجموعه مقالات چهارمين كنگره ستيغ سخن با موضوع ادبيات رهايي و مقابله با جنگ نرم. نگاره هاي رهايي. ملك سليمان. شيراز.
1390: «بررسی نسخه خطی سفرنامه میرزا محمود شیرازی به بمبیی از دیدگاه مردم شناسی تاریخی». مجله انسان شناسی شماره14 بهار و تابستان.
2013: «بررسی وضعیت قرنطینه در بوشهر در بین سال های 1905 تا 1915 میلادی بر اساس گزارش های بالیوز بریتانیا». مجله تاریخ پزشکی، شماره 2.
2013: «واقعه آنفولانزا در شيراز در سال 1918 شیراز». مجله تاریخ پزشکی، شماره 3.
1392: «بازتاب احیای فرهنگ و سنن عهد ساسانی در کتیبه عضدالدوله دیلمی در کاخ تچر تخت جمشید». مجله جستارهای تاریخی، سال چهارم، شماره2، پاییز و زمستان.
2014: «تاثیر پذیری شخصیت چند بعدی علامه قطب الدین شیرازی از فضای فرهنگی شیراز». مجله تاریخ پزشکی، سال سوم، شماره 1، فوریه.
1393: «گذر از سنت به مدرنیته از جنبه های وسایل حمل و نقل، شهرسازی و پوشاک مردم به روایت تصویر». مجله انسان شناسی، شماره 19.
2015: «تحلیلی بر واقعه زلزله شیراز در خمسه پسران وصال. مجله تاریخ پزشکی». سال چهارم، شماره2، فوریه.
1394: «بازشناسی تاریخ محلی سوادکوه: مطالعه موردي حمام هاي عمومی». پژوهشنامه تاریخهای محلی ایران،سال چهارم. شماره اول. زمستان.نویسنده دوم تقی لطیفی شیردار.
1394: «تأثیر تجاری شدن تریاک در تغییر وضعیت زمینداری و مناسبات شغلي در دوره قاجاریه». فصلنامه پژوهش های تاریخی دانشگاه اصفهان، سال هفتم شماره چهارم. زمستان.
1395: «گفتمان تبارشناسی آل سامان در روایت پهلوی». جستارهای تاریخی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ،سال هفتم. شماره اول . بهار و تابستان.
2016: «بررسی سندی مربوط به واقعه حصبه سال 1322 شیراز». مجله مطالعات تاریخ پزشکی. می. شماره (2)5.
2016: «تاثیر تسامح مذهبی ساسانیان در پیشرفت علمی جندیشاپور». مجله مطالعات تاریخ پزشکی. می. شماره (2)5.
2016: «بررسی دو سند پزشکی از دارالشفای آستان قدس رضوی». مجله مطالعات تاریخ پزشکی. اگوست. شماره (3)6.
1395: «روند شکل گیری اعتصابات کارگری در مناطق نفت خیز خوزستان ( از پیدایش نفت تا نهضت ملی شدن صنعت نفت 1287-1330 شمسی». مصطفی ندیم و رضا حبیبی نژاد.
2018: «بررسی بیماری های ایرانیان از نگاه سفرنامه نویسان خارجی در دوره قاجاریه». مجله مطالعات تاریخ پزشکی. می. (2)7. نویسنده دوم عصمت بابادی.
مقالات انگلیسی :
- “Qutb al-Dīn Shīrāzī (1236–1311), Persian polymath Physician in the Medieval Period”, journal of Medical Biography, Article Number 518165
- “Qozloq Route (Astrabad to Shahrud) Impact on Economic Developments of the Region (Safavid course)”
Mustafa Nadim1*, Ghorbanali Zahedi2 JOURNAL OF POLITICS AND LAW Dec
- “The Health Condition of Shiraz City in 1933 Based on Existing Documents”. Journal of Research on History of Medicine
- “The impact of anatomy in Avicenna’s works”. International Journal of Cardiology 247. 50. Mostafa Nadim a, Arman Zargaran b
- “Smallpox eradication in Shiraz during 1926 to 1941: the perspective of historical documents kept in national library of Iran”. Fars province branch. Mostafa Nadim (PhD), Arman Zargaran (PharmD, PhD)
خلاصه مقالات:
«كتيبه عضدالدوله ديلمي در كاخ تچر». يادگاري از ديلميان در تخت جمشيد.
1384: «خلاصه مقالات همايش ديلمان شناسي». رشت. مرداد.
1383: «آثار تاريخي هخامنشيان در دشتستان و اهميت آنها در توسعه تحقيقات علمي و گردشگري». خلاصه مقالات همايش دشتستان ديروز،امروز،فردا. برازجان. اسفند.
1384: «تصرف منابع آب شيرين قشم به عنوان بخشي از استراتژي تصرف هرمز». خلاصه مقالات همايش حماسه فتح قشم و هرمز. بندرعباس، اسفند.
1384: «بنيادهاي جغرافيايي شكلگيري حماسههاي ايراني در ماوراالنهر». خلاصه مقالات. همايش بينالمللي آسياي مركزي،گذشته، حال و آينده. تهران.16و17 اسفند.
1386: «گذر از سنت به مدرنيته به روايت يك تصوير». خلاصه مقاله همايش انسان شناسي تصويري. تهران: دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران. 28-26 آذرماه.
1389: «نقش و بررسي آنفولانزا در تغيير روند پيروزي مبارزان جنوب با استعمار انگليس در جنگ جهاني اول». همايش فارس و جنگ جهاني اول. شيراز 29 و 28 آبان ماه.
1390: «بررسي وضعيت قرنطينه در بوشهر در بين سال هاي 1905 تا 1915 ميلادي بر اساس گزارش هاي باليوز بريتانيا». همايش ملي نقش اسناد در تاريخنگاري استان بوشهر.بوشهر. 14 و 15 ديماه.
كتاب:
1375: گرشاسب در پويه ادب فارسي، نشر ايما. شيراز:.
تصحیح پیش از اسلام در کتاب ترجمه تقويم التواريخ، مصطفي بن عبدالله چلبي. تصحيح مير هاشم محدث.
1382: تاريخ اديان و مذاهب در فارس(از ظهور اسلام تا پايان عصر سلجوقيان)، چاپ اول. بنياد فارس شناسي. شيراز.
1382: مضمون شهيد و شهادت در ادبيات فارسي(منظوم) از مشروطيت تا سال 1368. چاپ اول. بنياد شهيد انقلاب اسلامي. تهران.
1385: زندگينامه علامه قطبالدين شيرازي. چاپ اول. بنياد فارس شناسي. شيراز.
1388: برخي از كاركردهاي اجتماعي برخي از ضرب المثلهاي شيراز: از ديدگاه زبان شناسي اجتماعي. چاپ اول . ملك سليمان. شيراز.
1390: سفرنامه ميرزا محمود شيرازي به بمبيي، تصحيح، توضيحات و تعليقات. بنياد فارس شناسي. شيراز.
1394: خلاصه تاریخ وفرهنگ و تمدن ایران. چاپ اول. زرگان فارس. شیراز.
1394: خیابان کریم خان زند شیراز. چاپ اول. بنیاد فارس شناسی. شیراز.
1394: شیراز در نامه های برازیلیا. چاپ اول. بنیاد فارس شناسی. شیراز.
1395: کوچه زنبورکخونه (رمان تاریخی در بررسی تاریخ شیراز 1313-1332 ) انتشارات رخشید. شیراز.
1397: سفرنامه مسیو سیمون فرانسوی ( باغبانباشی ) به هندوستان، تصحيح، توضيحات و تعليقات. رخشید. شيراز.
1397: تذکره مزارات خاک مصلی. رخشید. شیراز.
1398: جغرافیای تاریخی شیراز در سده های هفتم تا نهم هجری قمری. نشرخاموش. تهران.
1399: پرنده و دیوار. نشر پرتو رخشید. شیراز.
1399: داش اکل. نشر رخشید. شیراز.
طرحهاي پژوهشي:
1374: شيشهگري در ميمند به سفارش سازمان ميراث فرهنگي كشور.
1375: صنايع دستي آباده به سفارش سازمان ميراث فرهنگي كشور.
وضعيت صنعت جهانگردي در فارس، موانع و مشكلات و راهكارهاي توسعه اين صنعت، به سفارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در حال انجام.
1380: مضمون شهيد و شهادت در ادبيات فارسي از مشروطيت تا سال 1368 به سفارش بنياد شهيد انقلاب اسلامي.
1382: روابط فرهنگي ايران و بينالنهرين در دوره هخامنشيان به سفارش مركز گفتگوي تمدنها.
1382: فرق مذهبي در فارس از ظهور اسلام تا پايان دوره سلجوقيان به سفارش دانشگاه شهيد بهشتي.
مقايسه مضمون ايثار و شهادت در حماسههاي ايران و يونان و روم به سفارش مركز بنياد شهيد انقلاب اسلامي ايران.
سمينارها، كنفرانسها و سخنرانيهاي علمي:
1370: شركت در كنگره بزرگداشت خواجوي كرماني و ايراد سخنراني، كرمان، دانشگاه شهيد باهنر كرمان، مهر.
1370: شركت در نخستين گردهمايي بررسي متون كهن و كتيبه، سازمان ميراث فرهنگي كشور، شيراز: اسفند و ايراد سخنراني.
1371: شركت در دومين كنفرانس زبانشناسي نظري و كاربردي و ايراد سخنراني، دانشگاه علامه طباطبايي، تهران: فروردين.
1373: شركت در دومين كنفرانس بررسي مسائل ترجمه، ايراد سخنراني، دانشگاه تبريز، تبريز: مهر.
1373: شركت در دومين سمينار فارسشناسي و ارائه مقاله بنياد فارسشناسي، شيراز: آبان.
1375: شركت در نخستين سمينار ويژگيهاي فرهنگي فارس، اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي فارس، خرداد، ارائه مقاله.
1376: شركت در چهارمين كنفرانس بينالمللي زبان شناسي كاربردي و نظري، ايراد سخنراني دانشگاه علامه طباطبايي، تهران: اسفند.
1378: شركت در كنگره بينالمللي سامانيان و ايراد سخنراني، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مشهد، مرداد.
1378: شركت در هفتمين سمينار سالانه بررسي مسائل زبان فارسي ايراد سخنراني، بندرعباس، دانشگاه هرمزگان، بهمن.
1378: شركت در سمينار بزرگداشت فايز دشتستاني ايراد سخنراني، مركز بوشهرشناسي، بوشهر: اسفند.
1383: شركت درهمايش هم انديشي زبان وادبيات فارسي در سده نهم.ايراد سخنراني. بندر عباس دانشگاه هرمزگان. اسفند.
1383: شركت در همايش دشتستان، ديروز، امروز، فردا.برازجان. اسفند.
1384: شركت در همايش ديلمان شناسي. ايراد سخنراني.رشت.مرداد.
1384: شركت در همايش حماسه فتح قشم و هرموز بندر عباس اسفند.
1389: شركت در همايش فارس در جنگ جهاني اول شيراز آبان.
1390: شركت در چهارمين كنگره ستيغ سخن با موضوع ادبيات رهايي و مقابله با جنگ نرم. شيراز: ارديبهشت.
1395: شرکت در همایش ملی اخلاق مهار جنگ، اخلاق صلح، اخلاق عفو و دوستی شیراز : اردیبهشت.
1395: شرکت در نخستین همایش مرکز علمی جندیشاپور. اهواز: اردیبهشت.
دروس ارائه شده:
مباني تاريخ اجتماعي ايران، اسطورهشناسي، آشنايي با زبانها و خطوط ايران باستان، كيانيان و پيشداديان، تاريخ تمدن،ايران در دوره هخامنشيان، سلوكيان و اشكانيان، مردم شناسي ايران. دانشگاه شیراز
تدریس زبان فارسی و ایرانشناسی در دانشگاه برازیلیا در کشور برزیل. دانشگاه شیراز.
برگزار کننده كارگاه آموزشي مردمشناسي تاريخي ايران درآذرماه 1384 در گروه تاريخ دانشگاه سيستان و بلوچستان.
سوابق اجرائی، مدیریتی و نظارتی
عضو هيأت علمي در بنياد فارس شناسي و نخستين سمينار فارسشناسي.
عضو كميته اجرايي در دومين سمينار فارسشناسي.
دبير اجرائي نخستين سمينار بزرگداشت ميرزاي شيرازي.
1372 تا 1380. دبير اجرائي انجمن آثار مفاخر فرهنگي فارس.
1372 تا 1376. عضو شوراي پژوهشي استان.
1378 تا 1380. عضو شوراي ميراث فرهنگي شيراز.
1378 تا 1382. عضو شوراي نامگذاري شيراز.
1381 تا 1382. مشاور علمي سازمان ايرانگردي و جهانگردي فارس.
1386 تا کنون. عضو پيوسته انجمن انسانشناسي ايران.
1386 تا کنون. عضو شوراي علمي- مشورتي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان فارس.
1391 تا کنون. مدیر موزه تاریخ دانشگاه شیراز.
1395 تا کنون. مدیر موزه ها، باغات و فضای سبز دانشگاه شیراز.
1395 تا کنون. عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی ایران.
1395 تا کنون. دبیر علمی نظارت بر چاپ کتاب در استان فارس از سال.
1395 تا کنون. عضو کارگروه گردشگری استان فارس از سال.